Khí hư màu nâu: Nguyên nhân và cách điều trị khi bị ra khí hư màu nâu
- Tác giả:  Văn Đạt
- Tham vấn y khoa:  BS. Trần Thị Thành
Khí hư màu nâu là gì?
Khí hư màu nâu hoặc hồng nhạt thường xảy ra trước kỳ kinh nguyệt hoặc khi chuẩn bị sạch kinh. Điều này xảy ra vì máu kinh cần thời gian để rời khỏi tử cung và bị oxy hóa thành khí hư màu nâu hoặc nâu đậm.
Tuy nhiên, nếu khí hư có màu nâu và đi kèm với các triệu chứng lạ, đây có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe nghiêm trọng mà chúng ta không nên coi thường. Vậy tại sao âm đạo lại sản xuất khí hư màu nâu?
Vì sao âm đạo ra khí hư màu nâu?
Bác sỹ Trần Thị Thành, đã giải thích về các nguyên nhân khiến âm đạo tiết khí hư có màu nâu, giúp phụ nữ hiểu rõ hơn về trường hợp bình thường và cần đi khám ngay trong trường hợp bất thường.
1. Sắp đến hoặc vừa chấm dứt kỳ kinh nguyệt
Trong những ngày trước hoặc sau khi kinh nguyệt, chị em có thể thấy khí hư màu nâu xuất hiện trên băng vệ sinh hoặc quần lót. Điều này xảy ra do sự di chuyển chậm của máu kinh trong cơ thể. Tuy nhiên, nếu khí hư vẫn tiếp tục trong vài ngày hoặc tuần sau khi kinh, kèm theo các triệu chứng như mùi hôi, ngứa hoặc rát âm đạo, chị em nên đi khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị.
2. Mất cân bằng nội tiết tố
Màu nâu nhạt hoặc đậm của khí hư có thể là dấu hiệu của sự mất cân bằng nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt. Hormone Estrogen giúp duy trì niêm mạc tử cung, khi thiếu Estrogen, niêm mạc sẽ mỏng và dễ gây ra chảy máu không bình thường. Nên đi khám và hỏi ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn điều trị.
Đặc biệt, ở phụ nữ mãn kinh, viêm âm đạo thường gặp, khí hư ít, có mủ và có thể có máu. Có thể kèm theo đau vùng kín, đau hạ vị và các triệu chứng về tiểu như tiểu lắt nhắt, tiểu buốt,... liên quan đến viêm âm đạo do thiếu nội tiết.
Bài viết xem thêm:
Bà bầu ra khí hư màu nâu có nguy hiểm không?
Ra khí hư màu nâu sau kỳ kinh nguyệt có sao không?
3.Sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết tố
Các phương pháp tránh thai như vòng tránh thai hoặc que cấy tránh thai có thể gây ra các hiện tượng không đều trong chu kỳ kinh nguyệt, chảy máu âm đạo màu nâu hoặc đậm và thay đổi hình thái máu kinh. Bác sĩ Kiều Lệ Biên cho biết, việc sử dụng các biện pháp tránh thai chứa Estrogen hàm lượng thấp hoặc không có Estrogen có thể làm tăng khả năng chảy máu bất thường. Nếu quên uống thuốc tránh thai hàng ngày, cũng có thể gây ra hiện tượng này.
Tuy nhiên, chảy máu âm đạo do tránh thai nội tiết tố thường không đáng lo ngại và có thể điều chỉnh được. Nếu tình trạng không cải thiện, chị em nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chọn phương pháp tránh thai phù hợp hơn và giảm thiểu tác dụng phụ không mong muốn.
4. Khí hư màu nâu vào thời điểm rụng trứng
Khoảng 3% phụ nữ tham gia một nghiên cứu năm 2012 cho biết họ có hiện tượng ra máu giữa chu kỳ, khi trứng được giải phóng khỏi buồng trứng. Lúc này, nồng độ Estrogen giảm đột ngột gây ra dịch tiết âm đạo trắng hoặc ít dịch nâu hoặc hồng. Các triệu chứng khác bao gồm dịch đặc dính, đau nhẹ bụng dưới và thay đổi nhiệt độ cơ thể.
5. Mắc bệnh lây qua đường tình dục (STDs)
Chảy máu âm đạo và tiết khí hư màu nâu có thể là dấu hiệu của các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) như lậu, chlamydia... Chlamydia ở phụ nữ thường không có triệu chứng, nhưng có thể gây viêm cổ tử cung, tiết dịch âm đạo bất thường, quan hệ ra máu, tiểu khó. Tương tự, phụ nữ nhiễm lậu cầu cũng thường không có triệu chứng rõ ràng, nhưng có thể gây mủ, viêm cổ tử cung, đau khi quan hệ, đau bụng dưới, tiểu buốt. Nếu không được điều trị kịp thời, các bệnh này có thể gây biến chứng như viêm vùng chậu.
Bác sỹ Trần Thị Thành khuyên, không phải bệnh lây qua đường tình dục nào cũng có triệu chứng rõ ràng. Vì vậy, nếu đã có quan hệ tình dục không an toàn, nên thường xuyên đi khám phụ khoa để phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn và điều trị kịp thời.
6. Dấu hiệu mang thai sớm
Quá trình phát triển của thai nhi trong tử cung diễn ra sau 1-2 tuần thụ thai và có thể gây ra chảy máu nhẹ với nhiều màu sắc khác nhau, bao gồm cả màu nâu do tiết khí hư.
Các dấu hiệu sớm nhận biết có thai bao gồm:
- Kinh chậm.
- Đau nhẹ ở bụng dưới.
- Mệt mỏi.
- Buồn nôn và nôn.
- Đầy hơi.
- Vú căng nhẹ tương tự như khi sắp có kinh.
Khi phát hiện các dấu hiệu này, có thể sử dụng que thử thai để xác định. Nếu que thử cho kết quả hai vạch đậm rõ ràng, có thể chắc chắn là đã mang thai. Lúc này, nên đến bệnh viện uy tín để kiểm tra, xác định tuổi thai và vị trí của thai nhi, cũng như được bác sĩ hướng dẫn cách chăm sóc và theo dõi sức khỏe thai kỳ.
7. Mang thai ngoài tử cung
Mang thai ngoài tử cung là khi phôi không được đặt trong tử cung mà lại ở trong các vị trí khác như ống dẫn trứng, buồng trứng, cổ tử cung hoặc ổ bụng. Ngoài ra, mang thai ngoài tử cung còn có thể gây ra các triệu chứng như chảy máu âm đạo, đau bụng và mệt mỏi do vỡ khối thai ngoài. Thống kê cho thấy có khoảng 10-20% trường hợp mang thai bị sảy thai trong 3 tháng đầu thai kỳ, thường đi kèm với chảy máu âm đạo và đau bụng. Thai phụ nên đến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời.
9. Dấu hiệu cảnh báo bệnh lý phụ khoa
Sự xuất hiện của khí hư kèm theo một ít máu màu nâu có thể là dấu hiệu tiềm ẩn của các bệnh phụ khoa như sẹo sau khi lấy thai, nội mạc tử cung bị lạc, u xơ tử cung dưới niêm hoặc polyp cổ tử cung,...
Ngoài ra, tình trạng ra khí hư và máu màu nâu không bình thường sau quan hệ tình dục có thể là dấu hiệu cảnh báo cho ung thư tiền tiến, ung thư cổ tử cung hoặc tăng sinh nội mạc tử cung. Các triệu chứng ban đầu của ung thư thường khá nhẹ nhàng, chỉ khi bệnh tiến triển mới có thể nhận ra rõ hơn, bao gồm:
- Đau bụng dưới.
- Ra máu âm đạo không bình thường, đặc biệt sau quan hệ tình dục, với lượng từ ít đến nhiều.
- Giảm cân không rõ nguyên nhân.
- Mệt mỏi.
- Khó tiểu, tiêu chảy.
- Chân sưng phù.
Khí hư màu nâu là bệnh gì?
Nếu tình trạng khí hư màu nâu kéo dài, rất dễ dẫn đến rất nhiều bệnh lý khác nguy hiểm như:
1. Sau quan hệ tình dục ra khí hư màu nâu
Quan hệ tình dục quá mạnh, dẫn đến tổn thương vùng kín, cổ tử cung và gây ra chảy máu. Máu kết hợp với chất dịch âm đạo sẽ tạo thành khí hư màu nâu nhạt không có mùi. Chị em có thể cảm thấy khó chịu, đau rát khi đi tiểu và ngứa ngáy ở vùng kín.
2. Viêm âm đạo
Viêm âm đạo là bệnh phụ khoa phổ biến ở phụ nữ, do nhiều tác nhân gây hại như nấm, vi khuẩn, virus, trùng... Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh mà triệu chứng cũng khác nhau. Khi bị viêm âm đạo, chị em có thể cảm thấy khó chịu, ngứa ngáy ở vùng kín, sưng tấy âm hộ và âm đạo, ra khí hư màu nâu hoặc vàng và có mùi hôi, mệt mỏi, chán ăn, đau khi quan hệ tình dục. Bệnh không gây nguy hiểm tính mạng nhưng lại ảnh hưởng đến tâm lý và cuộc sống hàng ngày của chị em. Nếu không được điều trị, viêm âm đạo có thể lan sang vòi trứng và tử cung gây ảnh hưởng tới khả năng sinh sản.
3. Viêm cổ tử cung.
Viêm cổ tử cung xảy ra khi bị tấn công bởi các loại nấm, ký sinh trùng, virus... Gây sưng viêm và tấy đỏ. Thường xảy ra ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là từ 20 - 50 tuổi. Các triệu chứng thường gặp bao gồm: tiết ra khí hư màu nâu, trắng hoặc vàng, ngứa ngáy vùng kín, chảy máu âm đạo không bình thường, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt và đau sau quan hệ tình dục.
4. Viêm lộ tuyến cổ tử cung
Bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung này xảy ra khi các tế bào tuyến lộ ra ngoài, tạo điều kiện cho nấm, virus, vi khuẩn tấn công. Nguyên nhân có thể do quan hệ tình dục không an toàn, vệ sinh vùng kín không đúng cách... Có thể nhận biết qua các dấu hiệu như: tiết ra khí hư, có màu nâu hoặc vàng, có bọt và mùi hôi; đau bụng, xương chậu, eo; tiểu nhiều lần, buốt và rắt; xuất huyết khi giao hợp. Nếu không được chữa trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
5. Ung thư cổ tử cung
Đây là căn bệnh nguy hiểm khi các khối u phát triển không kiểm soát tại cổ tử cung. Thường gặp ở phụ nữ từ 30 - 50 tuổi. Nguyên nhân chính là virus HPV (Human papiloma Virus), gây tổn thương ở cơ quan sinh dục. Loại virus chủ yếu gây ra ung thư cổ tử cung là HPV 16, 18...
6. Viêm nội mạc tử cung
Đây là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở lớp mô nông của tử cung do sự phát triển của vi khuẩn, nấm và ký sinh trùng trong các bộ phận sinh dục. Các triệu chứng của bệnh bao gồm chu kỳ kinh nguyệt không đều, xuất hiện máu bất thường ngoài kỳ kinh, và có thể có khí hư lẫn với máu tạo thành một loại khí hư màu nâu. Chị em nên chú ý đến những dấu hiệu này và điều trị kịp thời để tránh tình trạng trầm trọng hơn.
7. U nang buồng trứng
U nang buồng trứng là một bệnh phụ khoa thường gặp ở chị em. Bệnh này xuất hiện khi các u nang xâm nhập vào buồng trứng và gây ra tình trạng u nang.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến u nang buồng trứng như di truyền, rối loạn nội tiết tố, viêm nhiễm vùng kín, sử dụng thuốc tránh thai không đúng cách...
U nang buồng trứng có thể được nhận biết qua các triệu chứng như chu kỳ kinh nguyệt không đều, đau bụng dưới, khí hư có màu và mùi lạ, đau khi quan hệ tình dục, mệt mỏi, chán ăn... Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm nhiễm phụ khoa, vô sinh hiếm muộn. Do đó, cần phải chú ý và điều trị bệnh kịp thời để tránh những hậu quả nghiêm trọng.
U nang buồng trứng là một bệnh phụ khoa thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, khi có một khối u không bình thường trong buồng trứng và chứa nhiều dịch lỏng. Nguyên nhân của bệnh này vẫn chưa được xác định rõ, tuy nhiên có một số yếu tố có thể gây ra như sự phát triển không đầy đủ của nang trứng, rối loạn nội tiết tố hoặc các vấn đề về cơ quan sinh sản. Nhiều trường hợp bệnh này chỉ được phát hiện khi đi khám bệnh hoặc siêu âm. Có nhiều biểu hiện giống với các bệnh phụ khoa khác, gây khó khăn trong việc chẩn đoán. Một số dấu hiệu thường gặp của u nang buồng trứng bao gồm đau ở vùng xương chậu và bụng, ra khí hư màu nâu, chu kỳ kinh nguyệt không đều, tiểu nhiều lần và khó chịu, tăng cân, buồn nôn, đầy hơi và đau lưng.
8. Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là tình trạng có nhiều nang nhỏ trong buồng trứng của phụ nữ. Nguyên nhân có thể do kháng insulin hoặc rối loạn nội tiết tố. Đây là nguyên nhân phổ biến gây vô sinh hiếm muộn ở phụ nữ, khiến trứng không được giải phóng và dẫn đến rối loạn phóng noãn. Phụ nữ bị hội chứng này sẽ khó có thai và khả năng sinh sản cũng giảm. Các triệu chứng điển hình bao gồm chu kỳ kinh nguyệt không đều, thưa kinh, kéo dài nhiều tháng, tăng cân không kiểm soát, mọc nhiều mụn trứng cá trên da và da nhờn, lông nhiều, và khí hư màu nâu không mùi.
9. Viêm vùng chậu
Viêm vùng chậu (PID) là tình trạng viêm nhiễm các bộ phận trong cơ quan sinh sản của phụ nữ, bao gồm tử cung, buồng trứng, vòi trứng, cổ tử cung, phúc mạc chậu và các mô mềm hỗ trợ, do vi khuẩn, nấm hoặc ký sinh trùng gây ra. Bệnh có hai giai đoạn: viêm vùng chậu cấp tính và mãn tính. Có nhiều biểu hiện giống với các bệnh phụ khoa khác, nhưng vẫn có thể nhận biết qua những dấu hiệu như...
10. Bệnh xã hội
Các bệnh xã hội thường lây truyền qua đường tình dục và gây ra khí hư màu nâu. Đây là các căn bệnh phát triển nhanh và dễ lây truyền, bao gồm bệnh lậu, mụn rộp sinh dục, sùi mào gà, giang mai... Những người có đời sống tình dục không an toàn, quan hệ với nhiều bạn tình, gái mại dâm hoặc có quan hệ tình một đêm dễ mắc các bệnh này. Các biểu hiện chung của bệnh xã hội bao gồm vùng kín nóng rát, mùi hôi khó chịu, dịch tiết âm đạo có màu vàng, xanh hoặc nâu, đau bụng dưới, đau khi quan hệ, rối loạn tiểu tiện, mệt mỏi, chán ăn, sốt, ớn lạnh và đau vùng chậu.
Một nguyên nhân khác khiến khí hư có màu nâu là thai ngoài tử cung. Khi gặp tình huống này, cần đi khám và xử lý kịp thời để bảo vệ sức khỏe. Thai ngoài tử cung xảy ra khi thai không di chuyển vào tử cung mà làm tổ ở những vị trí khác, gây ra các biểu hiện như chảy máu âm đạo bất thường, mệt mỏi, tiêu chảy và đau bụng. Nếu không được xử lý kịp thời, thai có thể vỡ ra gây chảy máu nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng của thai phụ. Các bệnh lý phụ khoa gây ra khí hư màu nâu có thể gây hại đến sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ, thậm chí dẫn đến ung thư buồng trứng hoặc cổ tử cung. Vì vậy, không nên coi thường khi gặp hiện tượng này.
11. Polyp tử cung
Polyp tử cung là tình trạng phát triển quá mức của các tế bào ở cổ tử cung, khiến cho âm đạo tiết ra khí hư màu nâu. Đây là bệnh thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi từ 40 - 50, đã có nhiều con hoặc đang mang thai. Polyp tử cung có hình dạng giống như khối u, có kích thước khoảng 2mm và có thể mọc đơn lẻ hoặc thành cụm trong lòng tử cung.
Chúng có nhiều màu sắc khác nhau như đỏ tươi, xám, tím hoặc trắng. Các biểu hiện thường gặp của bệnh này bao gồm ra nhiều khí hư màu nâu, chảy máu ngoài chu kỳ kinh nguyệt, đau rát khi giao hợp, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, tiểu rắt, tiểu buốt, tiểu đau và đau bụng dưới.
Nếu không được điều trị kịp thời, các khối u trong cổ tử cung có thể liên kết với nhau và gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ. Nghiêm trọng hơn, bệnh này có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung và gây nguy hiểm tới tính mạng. Vì vậy, nếu bạn gặp những triệu chứng này, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Khắc phục khí hư màu nâu thế nào?
Khí hư màu nâu có nhiều nguyên nhân và cần khám bác sĩ để xác định và chọn phương pháp điều trị phù hợp.
Trong sinh hoạt, cần:
- Vệ sinh vùng kín sạch sẽ để tránh bệnh viêm nhiễm phụ khoa; không dùng quá nhiều hóa chất vệ sinh vùng kín vì có thể làm tăng nguy cơ bệnh nặng hơn. Không lau giấy vệ sinh từ sau ra trước để tránh vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào bộ phận sinh dục gây viêm nhiễm. Thay băng vệ sinh thường xuyên trong kỳ nguyệt san, khoảng 3-4 tiếng/lần.
- Không quan hệ tình dục khi đang điều trị bệnh phụ khoa.
- Hạn chế uống rượu bia, hút thuốc lá và các chất kích thích khác có hại cho sức khỏe.
- Tránh ăn các thực phẩm cay nóng như ớt, hạt tiêu, mù tạt...
- Chọn quần lót bằng cotton, mềm và thoáng để giữ vùng kín thông thoáng. Tránh dùng quần lót bằng chất liệu tổng hợp, kín đáo và không thoáng khí.
- Chăm sóc sức khỏe tâm lý, tránh căng thẳng, lo âu và stress.
Câu hỏi thường gặp
1. Khí hư màu nâu có nguy hiểm không?
Khí hư màu nâu có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh phụ khoa khác nhau, do đó cần đi khám bác sĩ để xác định nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, các bệnh lý phụ khoa có thể gây hại đến sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ.
2. Khí hư màu nâu có liên quan đến việc mang thai không?
Khí hư màu nâu có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý phụ khoa, như u nang buồng trứng, thai ngoài tử cung... Nếu không được điều trị kịp thời, các bệnh này có thể ảnh hưởng đến khả năng mang thai và sinh sản của phụ nữ.
3. Có cách nào để phòng tránh khí hư màu nâu không?
Để tránh khí hư màu nâu, cần duy trì vệ sinh vùng kín sạch sẽ, tránh quan hệ tình dục không an toàn và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa bệnh lý phụ khoa, như tiêm phòng HPV, kiểm tra sức khỏe định kỳ...
4. Khí hư màu nâu có thể tự khỏi không?
Khí hư màu nâu có thể tự khỏi nếu nguyên nhân gây ra là do một số tác nhân bên ngoài, như việc sử dụng quá nhiều hóa chất vệ sinh vùng kín hoặc dùng thuốc kích thích. Tuy nhiên, nếu khí hư màu nâu là dấu hiệu của các bệnh lý phụ khoa, cần điều trị kịp thời để tránh tình trạng bệnh nặng hơn.
5. Có nên tự điều trị khi gặp khí hư màu nâu?
Không nên tự điều trị khi gặp khí hư màu nâu mà cần đi khám bác sĩ để xác định nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp. Tự điều trị có thể gây ra tình trạng bệnh nặng hơn hoặc không giúp giải quyết được vấn đề.
Khí hư màu nâu là một hiện tượng thường gặp ở phụ nữ, có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý phụ khoa khác nhau. Để phòng tránh và điều trị khí hư màu nâu, cần duy trì vệ sinh vùng kín sạch sẽ, tránh quan hệ tình dục không an toàn và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa bệnh lý phụ khoa. Nếu gặp hiện tượng này, cần đi khám bác sĩ để xác định nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp. Đừng coi thường khi gặp khí hư màu nâu, vì nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ.